.tr Alan Adları Yönetimi ve TRABİS’in Oluşumu
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yayımlanan bilgilere göre, “.tr” alan adları yönetimi Türkiye’de Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) tarafından 1991 yılından itibaren yürütülmeye başlandı. 2008’de Elektronik Haberleşme Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle, alan adlarının tahsis edilmesi ve yönetilmesi görevi Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) verildi. Bu çerçevede, BTK bünyesinde faaliyete geçen TRABİS (.TR Ağ Bilgi Sistemi) 14 Eylül 2022’de hizmete başladı.
İnternet Alan Adları Tahsis Süreci ve TRABİS’in Rolü
Uygulanan İnternet Alan Adları Yönetmeliği ile “.tr” uzantılı alan adlarının tahsis işlemleri BTK tarafından yürütülmeye başlandı. Bu kapsamda, “.gov.tr”, “.edu.tr”, “.tsk.tr”, “.bel.tr”, “.pol.tr”, “.k12.tr” gibi belirli alan adları ücretsiz olarak tahsis edilmeye başlandı. Ayrıca, kamuya ait kuruluşlara öncelik verilerek tahsis süreçleri düzenlenmeye başlandı.
Alan Adları Tahsisinde Uyuşmazlık Çözüm Merkezi
TRABİS’in devreye girmesiyle 2022 yılından Eylül 2024’e kadar 810 bin alan adı tahsis işlemi gerçekleştirildi ve Türkiye genelinde toplam aktif alan adı sayısı 1 milyon 270 bine ulaştı. Bu süreçte, “.com.tr”, “.tr”, “.gen.tr”, “.org.tr” gibi farklı uzantılara sahip sitelerin sayıları da artış gösterdi. Alan adı uyuşmazlıklarının çözümü için TR Alan Adları Uyuşmazlık Çözüm Merkezi hizmete sunuldu ve bu merkez aracılığıyla uyuşmazlıkların adil ve hızlı bir şekilde çözülmesi hedeflenmektedir.
Bu düzenlemelerle birlikte, “.tr” alan adlarının yönetimi ve tahsis süreçleri daha şeffaf ve etkin bir şekilde yürütülmektedir. TRABİS’in faaliyete geçmesiyle birlikte, Türkiye’deki internet alan adlarının yönetimi ve uyuşmazlıkların çözümü için gerekli alt yapı oluşturulmuş ve bu alanda adil bir rekabet ortamı sağlanmıştır.