Deniz çayırları, denizlerde bulunan önemli biyolojik unsurlardan biridir. Türkiye’de farklı türlerde deniz çayırları bulunmaktadır. Halk arasında “deniz eriştesi” olarak da bilinen Posidonia oceanica Türkiye’de en yaygın deniz çayırı türüdür. Aynı zamanda Akdeniz ekosisteminde ve Marmara Denizi’nde sıkça görülen Cymodocea nodosa da önemli bir türdür. Diğer yaygın deniz çayırı türleri arasında Zostera marina, Zostera noltei ve…
Deniz çayırları, denizlerde bulunan önemli biyolojik unsurlardan biridir. Türkiye’de farklı türlerde deniz çayırları bulunmaktadır. Halk arasında “deniz eriştesi” olarak da bilinen Posidonia oceanica Türkiye’de en yaygın deniz çayırı türüdür. Aynı zamanda Akdeniz ekosisteminde ve Marmara Denizi’nde sıkça görülen Cymodocea nodosa da önemli bir türdür. Diğer yaygın deniz çayırı türleri arasında Zostera marina, Zostera noltei ve Halophila stipulacea yer almaktadır.
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı ve deniz biyoloğu Prof. Dr. Ergün Taşkın, deniz çayırlarının biyolojik çeşitlilik, karbon tutma kapasitesi, yuvalama ve beslenme alanı olarak önemli olduğunu belirtmektedir. Deniz çayırları, tuttukları karbonu klorofil sayesinde oksijene çevirerek karbon döngüsüne katkı sağlarlar.
Türkiye’de 95 bin 500 hektar deniz çayırı alanı bulunmaktadır ve bu alanın 120-130 bin hektarı olabileceği tahmin edilmektedir. Türkiye’deki deniz çayırları 1145 deniz canlısı türüne ev sahipliği yapmaktadır. Deniz çayırlarının dağılımı ise şu şekildedir: 66 bin hektarı Ege Denizi kıyılarında, bunun da 46 bin 500 hektarı Kuzey Ege’de, 19 bin 500 hektarı Güney Ege kıyılarında bulunmaktadır. Ayrıca Marmara Denizi ve Akdeniz’de de deniz çayırları mevcuttur.
Türkiye’deki deniz çayırlarının yıllık 150 bin ton karbon tutma kapasitesine sahip olduğu belirlenmiştir. Bu, yaklaşık olarak 6 milyon ağacın bir yılda tuttuğu karbon miktarına eşdeğerdir. Ege Denizi’ndeki deniz çayırlarının karbon tutma kapasitesi 104 bin 312 ton, Marmara Denizi’ndekilerin 41 bin 928 ton, Akdeniz’dekilerin ise 4654 ton olarak ölçülmüştür.
Deniz çayırları, küresel ısınma, insan faaliyetleri ve yüksek tuzluluk gibi etkenlerden olumsuz etkilenmektedir. Son 10 yılda deniz çayırlarının kıyıya doğru çekildiği gözlemlenmiştir. Bu durumun başlıca nedenleri arasında kirlilik, aşırı avcılık ve yüksek su sıcaklığı yer almaktadır.
Deniz çayırlarının korunması ve restorasyonu önemlidir çünkü sağladıkları ekosistem hizmetleri ve biyolojik çeşitlilik açısından büyük önem taşırlar. Türkiye’deki deniz çayırları hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak isteyenler için “Deniz Çayırları: Yayılışı, İzlenmesi, Korunması ve Restorasyonu” adlı kitap önerilmektedir.
